In en rond de stad

Stad Sint-Niklaas maakt met een aantal wijkcirculatiemaatregelen het verkeer in de stad veiliger en vlotter. Wijkcirculatie (hoe het verkeer zich door de wijken van de stad beweegt) vormt immers één van de bouwblokken van het mobiliteitsplan (2015). Door het doorgaand verkeer uit de stad te weren en het sluipverkeer uit de woonwijken te halen, verbeteren we de verkeersleefbaarheid en verkeersveiligheid. Dat gebeurt concreet door het stadscentrum in te delen in sectoren, die goed bereikbaar zijn via een invalsweg. De verbinding tussen de sectoren wordt afgesneden door éénrichtingsverkeer in te voeren, door straten te ‘knippen’ met een verkeersfilter of door autoluwe zones te installeren.

Hier leggen we je graag uit wat de voordelen zijn van deze wijkcirculatiemaatregelen, volgens welke principes we werken, en hoe de plannen rond wijkcirculatie tot stand kwamen.

• Verkeersveiligere buurt.
• Meer ruimte voor voetgangers en fietsers.
• Betere gezondheid, want minder lawaai en minder uitlaatgassen.
• Vlotter op je bestemming via in- en uitvalswegen.
• Vlottere verbindingen via openbaar vervoer binnen en tussen de wijken.

• Maximale bereikbaarheid van de wijk voor bewoners, bezoekers en handelaars.
• Minder doorgaand verkeer en sluipverkeer door stadswijken, door uitwisseling tussen wijken voor gemotoriseerd verkeer onmogelijk te maken.
• Uitbouwen van assen voor degelijk en vlot openbaar vervoer binnen en tussen de wijken.
• Zachte weggebruikers wandelen of fietsen wel van wijk tot wijk.
• Hulpdiensten circuleren wel tussen de wijken.

• De wijkcirculatiemaatregelen werden niet zomaar van dag op dag ingevoerd. We kozen voor een gefaseerde aanpak, waarbij er voldoende tijd is om de impact van elke maatregel te bekijken en eventueel bij te sturen waar nodig.

• Elke wijkcirculatiemaatregel werd tijdig en duidelijk gecommuniceerd voor de invoering.
• Voor een aantal wijkcirculatiemaatregelen is een apart participatietraject voorzien, waarbij we de buurt en andere betrokken partijen bevragen (bv. handelaars, horeca, De Lijn, veiligheidsdiensten …).

• Op 24 april 2015 heeft de gemeenteraad het mobiliteitsplan goedgekeurd. Het mobiliteitsplan is een belangrijk beleidsdocument voor de leefbaarheid en de verkeersveiligheid van onze stad. Dit wordt gerealiseerd onder meer door de invoering van het wijkcirculatieplan.
• Aan de hand van de principes van het mobiliteitsplan stelde de administratie een ‘praatplan’ met een aantal maatregelen op.
• Tijdens de ‘wijkronde’ toetsten we dit praatplan af bij verschillende betrokken partijen, zoals de buurtbewoners, handelaars, horeca, andere overheden, De Lijn, veiligheidsdiensten …
• De resultaten van de gesprekken in deze ‘wijkronde’ werden meegenomen bij de bespreking en opmaak van de wijkcirculatieplannen. Sommige punten werden weerhouden en vertaald binnen het wijkcirculatieplan. Andere werden niet weerhouden, of op een andere manier behandeld.

In Sint-Niklaas zijn er 2 belangrijke snelheidsregimes van kracht: 50 km per uur en 30 km per uur. De voorbije jaren hebben we de zone 30 in Sint-Niklaas sterk uitgebreid.  

Het snelheidsregime zone 30 geldt in de volledige zone, afgebakend door de Singel, de N70 en de N41 met de westelijke tangent, met uitzondering van de Parklaan en de as Tuinlaan, Valk en een klein deel van de Langhalsbeekstraat. Buiten de rondweg geldt zone 30 in de woonwijken, onder meer in de Kloosterlandwijk (achter het station).

Bekijk een plattegrond van de stadskern met aanduiding zone 30

In de deelgemeenten Belsele, Nieuwkerken en Sinaai werd de bestaande zone 30 in de dorpskern uitgebreid met enkele straten. Ook in de omgeving van de kerk van Puivelde geldt zone 30.

Bij een snelheid van max. 30 km per uur is de kans op een ongeval kleiner dan bij een snelheid van 50 km per uur. De bestuurder heeft dan immers meer tijd om te reageren. Bovendien is de stopafstand veel kleiner.

Ook de gevolgen van een ongeval zijn veel minder ernstig bij lagere rijsnelheden. Zo heeft een voetganger een overlevingskans van 95% als hij wordt aangereden door een auto aan 30 km per uur, maar overleeft gemiddeld slechts 55% van de voetgangers een botsing aan 50 km per uur.

In onze stad vond 50% van de fietsongevallen plaats in de straten die sindsdien in de zone 30 zijn gekomen, 80% daarvan met gemotoriseerd verkeer!

In een scholenstad als Sint-Niklaas is verkeersveiligheid een topprioriteit. De grote groepen jonge fietsers en voetgangers op de schoolroutes zijn bijzonder kwetsbaar. De verruiming van de zone 30 over heel de stadskern en in de dorpscentra was daarom een cruciale maatregel.

De signalisatie van de zone 30 is uniform op heel het grondgebied en gebeurt aan de hand van borden aan de ingang van de zone, ondersteund door duidelijke wegmarkering. Ook het verlaten van de zone 30 wordt aangeduid met een verkeersbord.

In een dertigtal zones op het grondgebied van Sint-Niklaas geldt een verbod 3,5 ton uitgezonderd plaatselijk verkeer en landbouwvoertuigen. Een aantal Wase gemeentebesturen werkt sinds 2018 gecoördineerd samen om maatregelen te nemen tegen het doorgaand zwaar vrachtverkeer in de regio.

Hiervoor gebruikten ze volgende uitgangspunten:

• Zwaar en doorgaand verkeer weren in het Waasland met het oog op het verbeteren van de verkeersveiligheid en de verkeersleefbaarheid.
• Bereikbaarheid voor plaatselijk vrachtverkeer maximaal behouden (lokale bedrijven en bedrijventerreinen).
• Een integrale benadering: samenhang in de beperkende maatregelen en geen maatregelen die problemen naar nabijgelegen gemeenten verplaatsen.
• Afstemming tussen de politiezones voor de handhaving van de maatregelen.

De gemeentebesturen opteerden voor een grote zone met een verbod voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton, gelegen tussen de E34 (expresweg) in het noorden en de N70 in het zuiden. Dit gebied valt grotendeels samen met de politiezone Waasland-Noord en werd uitgebreid met de vier Noord-Zuidverbindingen op het grondgebied van Sint-Niklaas:

• de weg naar Nieuwkerken/Vrasene/Kieldrecht (N451)
• de weg naar Stekene (N403)
• de weg naar Sint-Gillis-Waas (as Driekoningenstraat, Lepelhoekstraat, Sint-Gillisbaan, Vrouw Mariastraat)
• de weg naar Klein Sinaai/Stekene/Moerbeke door Sinaai (as Schrijberg, Wijnveld, Sinaaidorp, Zwaanaardestraat, Weimanstraat).

Deze maatregel sluit aan bij de visie uit het Structuurplan Vlaanderen om maasverkleining van het doorgaand vrachtverkeer van E17 naar E34 niet toe te staan. De aangewezen route voor zware vrachtwagens door het Waasland loopt via de hoofdwegen: R4-E17 en R2-E34.

Aan de toegangen van de zone met tonnagebeperking vanaf de E34 en de N70 worden zoneborden C21 geplaatst. Een inbreuk is een ernstige derdegraads overtreding. De boete voor een vrachtwagen die de signalisatie negeert en geen bestemming heeft in de Wase regio, bedraagt 174 EUR.

Om te vermijden dat het probleem van het doorgaand zwaar vrachtverkeer zich verplaatst naar Waasmunster, Lokeren en Moerbeke-Waas, waar ook noord-zuidverbindingen liggen tussen de E17 en de E34, werden ook deze gemeentebesturen betrokken bij het uitwerken van de maatregel.

De tonnagebeperking heeft als doel het oneigenlijk doorgaand vrachtverkeer in de Wase regio te weren, voor de leefbaarheid van onze dorps- en woonkernen. Maar bestemmingsverkeer en vrachtverkeer van bedrijven, gelegen in de zone, zal nog steeds gebruik kunnen maken van de gemeente- en gewestwegen.

De politiezones WaNo en Sint-Niklaas werken samen voor de handhaving van het verbod. De burgemeesters gaven opdracht om een handhavingsplan uit te werken.

Sint-Niklaas is een echte scholenstad. Dagelijks verplaatsen heel wat leerlingen zich naar school. Verkeersveiligheid is hierin een belangrijk issue maar eveneens moet de ‘verkeerslast’ die dergelijke verplaatsingen veroorzaken beperkt blijven. De stad heeft daarom een aantal initiatieven ontwikkeld, die de veiligheid en de leefbaarheid kunnen optimaliseren. Zo is er een samenwerkingsoverkomst met alle basis- en kleuterscholen onder de vorm van een schoolvervoerplan. Daarnaast kunnen leerlingen via de schoolroutekaart bekijken welke route het veiligst is naar school. Om de leerlingen kundiger te maken in het verkeer worden bovendien zaken ter beschikking gesteld aan de scholen waaronder het verkeerspark.

Op de schoolroutekaart kan je nagaan wat de veiligste route naar je school is en welke punten je best vermijdt. Stad Sint-Niklaas maakte de kaart op in samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen, Interwaas en de andere Wase gemeenten.

Sint-Niklaas zet in op verkeersveilige en leefbare schoolomgevingen. Daarom vernieuwden we recent de schoolroutekaart.

Wat vind je op de schoolroutekaart?

• Een duidelijk overzicht van veilige fietsroutes richting Sint-Niklaas én in de binnenstad.
• Tips over veilig fietsen.
• Juiste informatie over fietsuitrusting en verkeersreglement.

De schoolroutekaart krijgt momenteel een update.

Naar de laatst uitgegeven versie van de schoolroutekaart

Het creëren van veilige en leefbare schoolomgevingen is een belangrijk actiepunt binnen het beleidsdomein mobiliteit. In dat kader werden de voorbije jaren voor elke kleuter- en basisschool een schoolvervoerplan opgemaakt. De klemtoon binnen deze schoolvervoerplannen ligt op de samenwerking tussen stadsbestuur, school en politie. Een veilige schoolomgeving vergt immers een degelijke, leesbare weginfrastructuur, een passend handhavingsbeleid en een juiste verkeerseducatie.

In een ideaal scenario wordt ter hoogte van een schoolingang een schoolstraat ingericht. In dit geval wordt de schoolingang tijdens schoolbegin en -einde afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. Dit gebeurt bv. in de Tulpenstraat (Don Bosco) of in de Tortelduifstraat (Berkenboom). Helaas is een dergelijke oplossing niet in alle schoolomgevingen toepasbaar. In die omgevingen wordt de schoolingang extra geaccentueerd. Zo’n een omgeving bestaat uit een snelheidsremmer, gekleurde vakken op de rijbaan, de markering ‘school’, accentverlichting, een biflash en led’s ter hoogte van het zebrapad. Om echt ruimte te maken voor de fietsers kiezen sommige scholen om naast de schoolingang een parkeerplaats voor auto’s te vervangen door fietsnietjes. In sommige schoolomgevingen wordt geëxperimenteerd met een parkeerplaats voor bakfietsen. Een extra motivatie om met de fiets naar school te gaan.

De schoolvervoerplannen per schoolomgeving vind je in de bijlage onderaan deze pagina.

Een eenvormige schoolomgeving zorgt voor rust in het openbaar domein. Wanneer de schoolomgeving een veilige plek is, zal de omschakeling naar te voet, met de fiets of het openbaar vervoer makkelijker gaan. Het werkboek ‘Samen werken aan een duurzame en verkeersveilige schoolomgeving’, uitgegeven door de Vlaamse Overheid, geeft ons de handvaten om voor elke unieke omgeving de veiligste oplossing te vinden.

Verkeersveilige schoolomgevingen zijn belangrijk. Om leerlingen op een verkeersveilige en speelse manier kennis met de verkeersregels, kocht de stad twee verkeersparken aan. Scholen en organisaties kunnen een verkeerspark huren.

Huur het verkeerspark

Zo weinig mogelijk ongevallen op kruispunten: daar gaan we voor. Op een aantal drukke kruispunten in de stad werd een conflictvrije verkeerslichtenregeling ingevoerd. Met de regeling van ‘vierkant groen’ is er geen conflict meer tussen zachte weggebruikers en gemotoriseerd verkeer: alle fietsers en voetgangers krijgen tegelijkertijd groen en alle andere weggebruikers wachten voor een rood licht.

Deze kruispunten zijn al conflictvrij ingericht:

• Onze Lieve Vrouwplein
• Eigenlostraat/Houten Schoen
• R42 (Singel)/Vijfstraten
• R42 (Spoorweglaan)/Plezantstraat
• N70 (Koningin Astridlaan/Prinses Josephine Charlottelaan)/Tereken
• N41/Kettermuitstraat

Van zodra sneeuwval of ijzel aangekondigd wordt, activeert het stadsbestuur het 'strooiplan', met de bedoeling wegen en fietspaden zo snel en efficiënt mogelijk ijs- en sneeuwvrij te maken. Met dit strooiplan streven we er naar om alle weggebruikers op maximaal 500 meter van hun woning/bedrijf een gestrooide route te laten bereiken. Voor vele woningen is deze afstand nog veel korter.  

Lees hier meer over het strooiplan