De jury kreeg van het stadsbestuur de taak één persoon, vereniging, organisatie of initiatief aan te duiden als laureaat van de eerste Vredesprijs van de Stad Sint-Niklaas. De juryleden voelen zich vereerd door deze opdracht en drukken hun waardering uit voor het feit dat met het instellen van deze prijs Sint-Niklaas de vredesgedachte extra in de kijker plaatst. Dat de uitreiking plaatsvindt tijdens de Vredefeesten is bijzonder zinvol omdat dit aansluit bij de oorsprong en inhoudelijke betekenis van het belangrijkste evenement van de stad.
De jury kwam tweemaal in vergadering bijeen om zich te beraden over de 16 namen die werden voorgedragen door diverse personen en verenigingen. De motivaties voor de 16 voordrachten werden grondig en uitgebreid besproken. De jury liet zich daarbij leiden door de volgende criteria:
1° de mate waarin de voorgedragen kandidaten actief waren of zijn rond de drie aspecten van de vredesdriehoek (ontwapening, ontwikkeling en mensen- en volkerenrechten/zelfbestuur);
2° de mate waarin de voorgedragen kandidaten dienen in hun acties blijk gaven of geven van geweldloosheid, respect, verdraagzaamheid, non-discriminatie en solidariteit;
3° de mate waarin de ontwikkelde acties inspirerend kunnen werken voor anderen en de kandidaten een uitgesproken band hebben met Sint-Niklaas.
Op basis daarvan kwam de jury tot de vaststelling dat verschillende voorgedragen personen, verenigingen, organisaties en initiatieven de Vredesprijs waardig zijn. Aangezien voor de editie 2021 slechts één van hen tot laureaat kan worden gekozen, kunnen de anderen eventueel één van de volgende jaren nog in aanmerking komen voor de prijs. Tevens stelde de jury vast dat enkele voorgedragen kandidaten mogen worden bestempeld als bijzonder waardevol in de welzijns- en/of culturele sector, maar minder affiniteit hebben met de vredesgedachte in al haar aspecten.
Na rijp beraad en met het grootste respect voor de verdienste van de andere voorgedragen kandidaten besliste de jury met eenparigheid van stemmen aan het stadsbestuur voor te stellen om de Vredesprijs 2021 van de Stad Sint-Niklaas toe te kennen aan mevrouw Nelly Maes.
Volgens de jury beantwoordt Nelly Maes volledig aan de drie criteria die werden vooropgesteld bij de beoordeling van de voorgedragen kandidaten. Als we haar politiek en maatschappelijk engagement overschouwen – en dan gaat dat over ruim een halve eeuw – kunnen we vaststellen dat:
1° haar aandacht voor en acties rond de drie aspecten van de vredesdriehoek (ontwapening, ontwikkeling en mensen- en volkerenrechten/zelfbestuur) een constante zijn in heel haar leven;
- van de betogingen tegen de Viëtnamoorlog en acties tegen de vervolging van Sovjet-dissidenten, over de protesten tegen het gebruik en het opslaan van kernwapens, tot haar voorzitterschap van het Vlaams Vredesinstituut;
- van haar ondersteuning als schepen van ontwikkelingssamenwerking van lokale initiatieven vanuit Sint-Niklaas naar projecten in het Zuiden, tot haar voorzitterschap van het Vlaams Internationaal Centrum;
- van haar inzet voor mensen- en volkerenrechten binnen en buiten Europa – denk aan Basken, Catalanen, Ieren, Welshmen, Schotten, Corsicanen, Kosovaren en Armeniërs, maar ook aan Koerden, Palestijnen en volkeren elders in Latijns-Amerika, Afrika en Azië – tot haar voorzitterschap van de Europese Vrije Alliantie;
2° zij steeds gehandeld heeft vanuit een fundamenteel democratische, emancipatorische en pluralistische ingesteldheid, waarbij ze de beginselen en waarden van geweldloosheid, respect, verdraagzaamheid, non-discriminatie en solidariteit heeft gehuldigd;
3° zij met haar bezielende toespraken, tussenkomsten en geschriften en haar acties ‘op het terrein’ ontelbaar veel mensen – vrouwen en mannen, jongeren, beroepsactieve mensen en senioren – in Sint-Niklaas, het Waasland, Vlaanderen, heel Europa en daarbuiten heeft geïnspireerd, geënthousiasmeerd en georganiseerd. Als aanhanger van het integraal federalisme, leefde en handelde zij in elk van die kringen. Zij kwam vol vuur op voor haar overtuiging, schuwde geen confrontaties met andersdenkenden, trachtte de dialoog aan te gaan, maar bleef en blijft haar principes trouw.
Om al deze redenen is de jury van oordeel dat de Stad Sint-Niklaas mevrouw Nelly Maes mag uitroepen tot de eerste laureaat van de jaarlijkse Vredesprijs.
De plechtige uitreiking vond plaats op zaterdag 4 september in het stadhuis.