Herdenking 17 mei

Elk jaar op 17 mei herdenkt het stadsbestuur de oorlogsslachtoffers die het leven lieten bij bombardementen op de stad. Die herdenking krijgt zondag een alternatieve invulling. Met een buurttentoonstelling in de omgeving van het Kroonmolenplein en de Gasmeterstraat worden de tragische gebeurtenissen van 80 jaar geleden in herinnering gebracht. Naast deze raamexpo lanceert het stadsarchief ook een filmmontage met getuigenissen over deze fatale dag van 17 mei 1940.

Bij de bevolking van Sint-Niklaas zit de schrik voor het gevaar uit de lucht er goed in. In totaal laten ruim 120 burgers bij bombardementen het leven. De meeste slachtoffers vallen in de meidagen van 1940. Op 10 mei gooien Duitse vliegtuigen brandbommen op de oude baan Gent-Antwerpen, tussen Tereken en Baensland, bij een aanval op het hulpvliegveld van Waasmunster. Er zijn 15 gewonden. Op 12 mei komen brisant- en brandbommen terecht op de Antwerpse Steenweg, Lindenstraat, Klein Hulst, Papenakkers en Ankerstraat. De dekenij van Sint-Niklaas brandt helemaal uit.

De zwaarste bombardementen vinden plaats op 17 mei 1940 omstreeks 12 uur 30. De bommen slaan in op de Gasmeterstraat, Spoorweglaan, Hofstraat, Dalstraat en Molendreef. Twee tot mogelijk vier Duitse vliegtuigen voeren de opdracht uit. Ten gevolge van deze actie sterven ruim tachtig burgers en twee militairen. Zeventig personen zijn op slag dood, waaronder 51 vluchtelingen, die na hun verplichte evacuatie vanuit Breda in Sint-Niklaas zijn beland.

Op 19 mei worden brisantbommen geworpen op de Grote Markt en omgeving. Er vallen nog acht doden en een twintigtal gewonden. Een bom doorboort het dak en het gewelf van de Sint-Nicolaaskerk zonder te ontploffen. Op 28 mei wordt een drietal gebouwen in de Hertestraat verwoest door Duitse bommen.

Het stadsarchief heeft naar aanleiding van de herdenking van de bombardementen van 80 jaar geleden een nieuwe filmmontage samengesteld. Daarin vertellen twee ooggetuigen hoe het drama van 17 mei 1940 hun jonge leven heeft veranderd. Lenie Schrijvers-Bos verblijft op die dag samen met verschillende gezinnen uit Breda in de meisjesschool van de Berkenboom in de Gasmeterstraat. Sint-Niklazenaar Ward Van Royen verliest op 17 mei zijn beide ouders, wanneer de bommen hun kapsalon in de Molendreef in puin leggen. De tienjarige Ward wordt opgevangen in het weeshuis bij de Broeders Hiëronymieten. Ook de gebouwen van de Broederschool zijn zwaar getroffen.

Van 17 mei tot 7 juni dragen de bewoners van Kroonmolenstraat en -plein en van Gasmeter- en Nijverheidsstraat hun steentje bij in de herdenking. Ze plaatsen archieffoto’s en documenten voor hun raam die herinneren aan de tragische gebeurtenissen van toen in deze buurten. Op zondag om 11 u legt burgemeester Lieven Dehandschutter een bloemstuk neer aan het monument voor de burgerlijke oorlogsslachtoffers op het Kroonmolenplein. Dat monument van kunstenaar Hubert Minnebo is op 17 mei 1990 onthuld. Een gedenkteken voor de slachtoffers van Breda is in 1991 overgebracht van de Bredadreef naar een pleintje in de Gasmeterstraat.

Op de stedelijke begraafplaats Tereken liggen de Sint-Niklase burgerslachtoffers van de bombardementen verenigd.