Fietsbrug: ontbrekende schakel op de fietssnelweg F4 aan Vijfstraten

De opdrachtgever van de fietsbrug is de provincie Oost-Vlaanderen. Deze brug is een ontbrekende schakel op de fietssnelweg (F4) die over het grondgebied van onze stad loopt, langsheen de spoorlijn Antwerpen-Gent, en waar ook onder meer het vernieuwde kruispunt Driekoningen deel van uitmaakt. De realisatie van de fietsbrug betekent een aanzienlijke verbetering van de verkeersveiligheid voor fietsers aan het moeilijke knooppunt Vijfstraten/Singel.

Het traject van de fietsbrug ligt tussen de Noordlaan en het bufferbekken aan de Rootputstraat, waar de aansluiting wordt gemaakt met de fietssnelweg richting Nieuwkerken. De fietsbrug loopt omhoog naast de spoorwegbrug boven Vijfstraten. 

Het voorzien van een veilige oversteek voor fietsers in de Nieuwe Molenstraat was voor de provincie een voorwaarde voor de bouw van de fietsbrug. Fietsers zullen daar immers met een zekere snelheid de helling van de fietsbrug afrijden om verder hun weg te vervolgen op het fietspad richting Nieuwkerken. De provincie stelde daarbij het doorknippen van de Nieuwe Molenstraat voor gemotoriseerd verkeer als oplossing voorop.

Als stadsbestuur hebben wij gezocht naar mogelijke alternatieven voor het doorknippen van de straat, maar deze waren nooit haalbaar:

• Een wegversmalling: die heeft weinig effect in vroege en late uren, omdat de doorgang breed genoeg moet zijn voor de brandweer of voor landbouwverkeer.
• Dynamische lichten met fietsdetectie: die zou in de spits continu op rood staan.
• Een gewone lichtenregeling: dat zou niet logisch zijn omdat het gaat om een fietssnelweg, waardoor het volgens de provincie een investering wordt die de moeite niet loont.

Langs de andere kant is het niet moeilijk de voordelen te zien van een knip:

• De F4 fietssnelweg garandeert een veilige oversteek voor lokaal en doorstekend fietsverkeer zonder kans op aanrijding door gemotoriseerd verkeer.
• De F4 krijgt de voorrang op het autoverkeer, wat klopt in de filosofie van de fietssnelwegen (de hoogste categorie binnen het netwerk).
• Het kruispunt Vijfstraten wordt iets beter beheersbaar qua verkeersstromen. Een snelle lichtfase Nieuwe Molenstraat, waar we weinig of geen verkeer meer uit verwachten, biedt mogelijkheden om het verkeer uit de Begijnenstraat sneller te ontruimen.
• De Begijnenstraat wordt zelf minder druk en de druk die daar nu is neemt af.
• Door het wegvallen van het doorgaand verkeer in de Nieuwe Molenstraat, wordt het kruispunt met de Raapstraat overzichtelijker en dus veiliger.
• De Nieuwe Molenstraat, met twee nieuwe woonprojecten, kan de verkeersdruk aan.

Van eind april tot midden juli 2021 stond er een proefopstelling voor de knip in de Nieuwe Molenstraat. Door middel van paaltjes en boombakken werd de straat afgesloten voor autoverkeer ter hoogte van de spoorwegbrug. De Nieuwe Molenstraat werd daardoor doodlopend, zowel langs de kant van de Raapstraat als de kant van Vijfstraten. Fietsers en voetgangers kregen wel vrije doorgang. Dankzij verkeerstellingen kregen we zicht op de impact van de knip op de naburige kruispunten en straten.

Met de realisatie van de fietsbrug over Vijfstraten wordt de knip in de Nieuwe Molenstraat definitief.

In de tussentijd werken we in overleg met het Vlaams Gewest verder aan een slimmere lichtenregeling op het kruispunt R42 (Singel)/Vijfstraten, met het oog op een goede doorstroming van het verkeer op Vijfstraten en op de Singel.

We nemen ook flankerende maatregelen in de Grote Heimelinkstraat en de Vlasstraat, waar het verkeer toenam tijdens de proefperiode. Beide straten werden veiliger en leefbaarder ingericht in de periode augustus-oktober 2023. Meer informatie over dit project vind je op www.sint-niklaas.be/groteheimelinkstraat. 

Met de fietsbrug is het de ambitie om een hoogwaardige fietsverbinding te garanderen. Daarom willen ook de Noordlaan herinrichten met het oog op meer fietsveiligheid. We werken samen met Provincie Oost-Vlaanderen, Infrabel, NMBS, De Lijn en departement mobiliteit en openbare werken van de Vlaamse Overheid aan een voorontwerp voor een fietsveilige inrichting van de Noordlaan, ook met het oog op een goede aansluiting van de F4 op de F411 ter hoogte van Driekoningen.